O zgadze i niestrawności

Mleczko na zgagę - co to jest i dla kogo?

Mleczko na zgagę to jeden z najłagodniejszych preparatów medycznych, stosowanych na dokuczliwe objawy refluksu żołądkowo-przełykowego. Sprawdź, czym jest mleczko na żołądek i kto może je stosować.

 

Zgaga to medyczne określenie uczucia palenia w przełyku, będące następstwem cofnięcia się kwaśnego soku żołądkowego do górnej części przewodu pokarmowego, łączącej gardło z żołądkiem. Zgaga jest ściśle powiązana z tzw. refluksem żołądkowo-przełykowym, który w dosłownym tłumaczeniu jest zarzucaniem treści pokarmowej z żołądka do przełyku. Bez względu na to, jaka jest przyczyna refluksu żołądkowo-przełykowego, jego nieuchronnym następstwem bywa zgaga.

Kwaśna treść żołądkowa podrażnia bowiem przełyk, powodując nieprzyjemne objawy, określanie przez pacjentów jako pieczenie, palenie czy szczypanie między gardłem a żołądkiem. Objawami towarzyszącymi refluksowi mogą być ponadto ból w nadbrzuszu oraz obijanie.

Jeśli łagodna zgaga pojawia się co najmniej dwa razy w tygodniu lub jeśli objawy refluksu są bardziej nasilone, ale występują co najmniej raz w tygodniu, lekarz ma podstawy do zdiagnozowania u pacjenta choroby refluksowej przełyku (z języka angielskiego gastroesophageal reflux disease - w skrócie GERD). Schorzenie należy do najczęstszych chorób układu pokarmowego. Szacuje się, że GERD z objawami pojawiającymi się raz w tygodniu występuje u 13 proc. populacji ogólnej [Gąsiorowska, Janiak, Waśko-Czopnik, Skrzydło-Radomańska, Drobnik, Mastalerz-Migas, Rydzewska].

W walce ze zgagą wskazana jest modyfikacja stylu życia i diety. Jeżeli chodzi o leczenie objawowe stosuje się rożnego rodzaju preparaty medyczne. W przypadku łagodnych dolegliwości stosuje się leki zobojętniające działanie kwasu żołądkowego pod postacią mleczka na zgagę, zaś na bardziej uciążliwe – inhibitory pompy protonowej (PPI), które hamują wydzielanie kwasu solnego w żołądku.

 

Czym jest mleczko na zgagę?

Pozostając przy preparatach na zgagę, mleczko należy do najczęściej wybieranych wyrobów medycznych w przypadku łagodnych i umiarkowanych dolegliwości. Na rynku aptecznym można znaleźć wiele preparatów określanych przez pacjentów mianem mleczka na zgagę.

Farmaceuci zaś nazywają je alkaliami, czyli lekami zobojętniającymi. Większość tego typu preparatów zawiera w składzie substancje alkalizujące, takie jak węglan wapnia, wodorowęglan sodu lub wodorowęglan potasu, a także sole magnezu i glinu. Należy jednak podkreślić, że mogą one znacząco różnić się składem. Dotyczy to zwłaszcza substancji pomocniczych, które mają dodatkowo łagodzić pieczenie w przełyku. Na szczególną uwagę zasługują tutaj alginiany, które tworzą barierę zapobiegającą cofaniu się treści żołądkowej do przełyku.

 

Działanie mleczka na zgagę

Generalnie działanie mleczka na żołądek polega na zobojętnianiu kwasu solnego, powstającego w żołądku. To właśnie kwas solny po przedostaniu się do przełyku drażni jego błonę śluzową, powodując charakterystyczne uczucie pieczenia lub palenia. Preparaty alkalizujące, takie jak mleczko na nadkwasotę i zgagę, neutralizują działanie kwasu solnego, powodując tym samym złagodzenie objawów refluksu żołądkowo-przełykowego. Warto jednak podkreślić, że alkalia szybko przynoszą ulgę, jednakże ich działanie nie jest długotrwałe.

 

Mleczko na ból żołądka i zgagę, które zawiera alginiany ma dodatkowy efekt terapeutyczny. Alginiany prowadzą bowiem do wytworzenia się mechanicznej bariery pod postacią warstwy żelu kwasu alginowego, która zapobiega cofaniu się treści żołądka do przełyku [Gąsiorowska, Janiak, Waśko-Czopnik, Skrzydło-Radomańska, Drobnik, Mastalerz-Migas, Rydzewska]. Warstwa żelu unosi się bowiem na powierzchni soku żołądkowego niczym tratwa, która blokuje dostęp do przełyku. Zatem takie mleczko osłonowe na żołądek z alginianami nie tylko neutralizuje kwas solny, ale także redukuje epizody refluksu.

 

Dla kogo mleczko na zgagę?

Podstawowym wskazaniem mleczek na zgagę są dolegliwości związane z refluksem żołądkowo-przełykowym oraz nadkwasotą żołądka. Większość dostępnych w aptekach preparatów jest dobrze tolerowana. Mogę one jedynie powodować niegroźne skutki uboczne, zwykle zależne od zawartości soli magnezu lub glinu. Pierwsze mogą dawać objaw niepożądany w postaci biegunki, drugie natomiast mogą skutkować zaparciami [Gąsiorowska, Janiak, Waśko-Czopnik, Skrzydło-Radomańska, Drobnik, Mastalerz-Migas, Rydzewska].

Mleczka na zgagę, jak wszystkie wyroby medyczne, posiadają przeciwwskazania do ich stosowania. Zazwyczaj nie zaleca się stosować tego typu preparatów przy chorobach serca i nerek. Ponadto nie należy ich podawać dzieciom poniżej 6. roku życia. Natomiast dzieciom i młodzieży w wieku 6-18 lat można je podawać jedynie po konsultacji z lekarzem. Mleczko na zgagę w ciąży nie jest niedozwolone, jednak podobnie jak w przypadku dzieci i młodzieży, jego zastosowanie musi być poprzedzone konsultacją lekarską.

 

Jak stosować mleczko na zgagę?

Mleczko na żołądek ma postać zawiesiny przeznaczonej do stosowania doustnego. Przed jego zastosowaniem, tak jak w przypadku każdego innego wyrobu medycznego, należy przeczytać ulotkę dołączoną do opakowania, w której będą znajdowały się wszelkie informacje odnośnie dawkowania, środków ostrożności etc.

Mleczko od zgagi zwykle stosuje się aż do czasu ustąpienia objawów. Należy jednak zaznaczyć, że tego typu preparatów nie powinno się stosować dłużej niż miesiąc. Jeśli jednak po 14 dniach stosowania nie nastąpi poprawa, należy skonsultować się z lekarzem. Zwłaszcza kobiety w ciąży powinny stosować takie medykamenty pod kontrolą lekarza prowadzącego ciążę.

Powiązane artykuły:

Famotydyna - lek na zgagę i niestrawność. Dostępna bez recepty >>
Domowe sposoby na zgagę - co jest dobre? >>
Leczenie farmakologiczne czy domowe sposoby na zgagę? >>

 

 

Autor: Joanna Woźniak
Konsultacja merytoryczna: lekarz gastrolog Ewa Walecka-Kapica

 

Bibliografia:
1. Dudkowiak Robert, Poniewierska Elżbieta, Rola diety i stylu życia w leczeniu choroby refluksowej przełyku, Family Medicine & Primary Care Review 2012, 14, 4: 586–591.
2. Śmiechowska Maria, Cugowska Magdalena, Rola żywności i żywienia w chorobie refluksowej, Bromat. Chem. Toksykol.– XLIV, 2011, 3, str. 298-304.
3. Bartuzi Zbigniew, Choroba refluksowa przełyku – standardy diagnostyki i leczenia, Alergia, 2015, 3: 29-35.
4. Matthew Banks, Choroba refluksowa przełyku: najnowsze badania i postępowanie, tłum. Paweł Lesiak, Medycyna Po Dyplomie vol 19, nr 10, październik 2010.
5. Gąsiorowska A., Janiak M., Waśko-Czopnik D., Skrzydło-Radomańska B., Drobnik J., Mastalerz-Migas A., Rydzewska G., Postępowanie u pacjentów z objawami choroby refluksowej przełyku – rekomendacje dla lekarzy rodzinnych, Lekarz POZ 3-4/2019.